Tekstylia - co to jest? Poznaj ich rodzaje, zastosowania i właściwości

Tekstylia - co to jest? Poznaj ich rodzaje, zastosowania i właściwości

Tekstylia – co to takiego? Jakie produkty zaliczają się do tej bardzo szerokiej kategorii?

Przemysł tekstylny stanowi ważną gałąź przemysłu, dostarczającą wielu bardzo przydatnych rozwiązań. Tekstylia do domu, wyroby techniczne, tkaniny odzieżowe – to tylko niektóre z nich. Produkty ekologiczne stanowią coraz częściej wybierane rozwiązania przez użytkowników poszukujących naturalnych i bezpiecznych wyrobów. Pielęgnacja i konserwacja tkanin różni się znacząco – w zależności od jej rodzaju, gatunku i gramatury.

Co to są tekstylia i dlaczego są ważne w naszym życiu?

Do tekstyliów zaliczamy wszelkiego rodzaju materiały, tworzone na bazie tkanin włókienniczych – pochodzenia zarówno naturalnego, jak i sztucznego. Tkaniny odzieżowe, jak łatwo się domyślić, stanowią bazę do produkcji ubrań. Niezależnie od tego, czy mowa o znajdującej się blisko ciała bieliźnie, bluzce czy odzieży wierzchniej, muszą one spełniać wyśrubowane kryteria bezpieczeństwa.

Tekstylia domowe – co to? Do tej kategorii produktowej zaliczane są wyroby mające użytkowy i ozdobny charakter. Są stosowane przy aranżacji wnętrz, ale także jako wyposażenie kuchni i łazienki. Grupę tkanin dekoracyjnych stanowią przede wszystkim te materiały, które zostają użyte podczas wytwarzania różnego rodzaju elementów, zdobień i wyposażenia pomieszczeń.

Wiele produktów codziennego użytku jest wykonanych z różnego rodzaju tkanin. Takie materiały mają kilka kluczowych zalet, w tym: niska waga, przepuszczalność powietrza, elastyczność i łatwość czyszczenia.

Tkaniny zasłonowe i firanowe Zastosowanie odpowiednich tkanin o określonej gramaturze i splocie przekłada się na przepuszczalność powietrza, światła, ale też na trwałość materiału. Inną grupą są tkaniny obiciowe, stosowane przez tapicerów meblowych do produkcji narożników, kanap, wersalek, foteli, puf czy krzeseł. Im większa wytrzymałość na ścieranie, tym lepiej.

Podstawowe rodzaje tekstyliów - naturalne, sztuczne i mieszane

Materiały naturalne cieszą się szczególnym uznaniem. Mogą pochodzić zarówno z surowców zwierzęcych, jak i roślinnych. Bawełna jest jednym z najpopularniejszych materiałów na tkaniny. Dzieje się tak za sprawą jej właściwości. Bardzo dobrze pochłania i oddaje wodę. Dobrze znosi rozciąganie i łatwo powraca do swojego kształtu. Sama w sobie nie wywołuje podrażnień czy otarć lub uczulenia. Stąd też tak często można spotkać bieliznę, poszewki na pościel czy też wyroby dziecięce uszyte na jej bazie. Naturalne tekstylia z bawełny są przyjemne w użytkowaniu, jak też łatwe w utrzymaniu w czystości. Można je prać w pralce w temperaturze od 40 do 60 stopni Celsjusza. Nadają się również do suszenia w suszarce. Istnieje także duża rozpiętość pomiędzy minimalną i maksymalną grubością splotów, dzięki czemu można wykonywać przy jej użyciu ubrania zarówno na lato, jak i na zimę. Wśród naturalnych tkanin warto wymienić także te wełniane. Są one idealne w okresie największych chłodów. W przeciwieństwie do sztucznych tkanin, zapewnia świetne oddychanie i odprowadzanie wilgoci z ciała.

Wśród materiałów sztucznych należy wymienić popularną wiskozę. Jest ona miła w dotyku, oddychająca oraz przyjemna w użytkowaniu. Inną sztuczną tkaniną jest modal wykonany, podobnie jak wiskoza, z celulozy. Bardzo często wykonuje się z niego bieliznę oraz wysokiej klasy odzież sportową.

Tkaniny syntetyczne to między innymi poliester, elastan i poliamid. Zalicza się do nich także polar. Wśród zalet warto wskazać na lekkość, trwałość i brak problemów z gnieceniem. Zazwyczaj nie są to jednak wyłącznie włókna pochodzenia sztucznego – mają w swoim składzie także bawełnę czy wełnę. Można zatem mówić o nich jako o tekstyliach mieszanych.

Proces produkcji tekstyliów - od surowców do gotowych tkanin

Produkcja tekstyliów zaczyna się na etapie wytwarzania włókien różnymi metodami (zarówno naturalne jak i syntetyczne). Gotowe włókna nie tworzą jeszcze zwartej całości. Następuje ich analiza jakościowa, która także określa ich spójność. Kolejnym etapem jest ich oczyszczanie. Włókna są łączone ze sobą w należytych proporcjach, tworząc taśmy. Takie taśmy są kolejno wyciągane i skręcane tak, aby tworzyły przędze. Ten krok jest istotny w kształtowaniu miękkości i wytrzymałości finalnego produktu. Materiał jest następnie snuty i klejony do postaci nadającej się do tkania na krosnach automatycznych. Tak powstała surowa tkanina jest gotowa do barwienia lub bielenia, oraz poddawania różnym procesom wykończeniowym.

Właściwości naturalnych tekstyliów - bawełna, len, jedwab, wełna i ich zastosowania

Lista zalet związanych ze stosowaniem naturalnych tkanin jest bardzo długa. Pośród nich warto wymienić przede wszystkim trwałość. Materiały takie jak len czy bawełna, poddane odpowiedniej pielęgnacji, cechują się dużą żywotnością. Struktura materiału pozwala na pochłanianie i odprowadzanie wody, co przekłada się zarówno na krótki czas schnięcia, jak i na redukcję potu oraz pozostawienie skóry suchej. W okresie jesienno-zimowym, gdy należy chronić ciało przed ujemnymi temperaturami, warto korzystać z wełny czy bawełny, które świetnie izolują. Na uwagę zasługuje także duża przewiewność naturalnych materiałów. Wśród ich wad znajduje się przede wszystkim podatność na zagniecenia, która dotyczy zwłaszcza wyrobów z lnu. Łatwo również uszkodzić strukturę tkaniny, gdy zastosuje się zbyt wysoką temperaturę bądź silne substancje chemiczne.

Charakterystyka sztucznych tekstyliów - poliester, nylon, akryl i ich zalety i wady

Poliester jest to materiał pozyskiwany sztucznie, drogą syntezy z ropy naftowej. Niska wchłanialność wody przekłada się bezpośrednio na dużą odporność na zaplamienia. Duża trwałość, utrzymanie kształtu oraz brak podatności na zagniecenia – cechy te sprawiają, że jest materiałem chętnie wybieranym. Podczas prasowania obrus poliestrowy może łatwo ulec przypaleniu, dlatego należy być ostrożnym. Innym sztucznym materiałem jest nylon, określany też jako poliamid. Sprawdza się on na co dzień z uwagi na dużą odporność mechaniczną, niską podatność na rozdarcie, zmechacenie czy zagniecenia. Jest też bezproblemowy, jeśli chodzi o prasowanie. Jeszcze inną opcją może być akryl. Tkanina ta jest łatwa w pielęgnacji – wystarczy wrzucić ją do pralki. Obrus wykonany z akrylu nie ma tendencji do gniecenia się, co również jest dużą zaletą tego materiału.

Zastosowanie tekstyliów w modzie - od ubrań po dodatki tekstylne

Tekstylia domowe stosowane w kuchni, salonie i jadalni to tylko część bogatego asortymentu powstałego z tkanin. Jeśli chodzi o tekstylia, przykłady można mnożyć. Dotyczą one także ubrań i tematów modowych. Obejmują też z powodzeniem tekstylia kuchenne, czyli ściereczki, łapki do garnków, podkładki czy obrusy.

Zastosowanie tekstyliów we wnętrzach - dekoracje, meble, zasłony i inne

Pościele i tekstylia do sypialni tworzą nastrój sprzyjający wypoczynkowi i relaksowi. Powinny być łatwe w pielęgnacji i przyjemne w dotyku. Tekstylia do sypialni takie jak poszewki na poduszki, pledy i koce pozwalają zachować ład i harmonię, a także zaścielić łóżko podczas, gdy nie jest ono użytkowane. Bardzo modne ostatnimi czasy są tekstylia w stylu boho. Charakteryzują się one licznymi frędzelkami, aplikacjami i jasną kolorystyką. Na kategorię tę składają się także tekstylia dla dzieci, w tym kocyki, narzuty, poduszki, zasłony czy dywaniki. Tego typu tekstylia do domu izolują termicznie, zapewniają lepsze wygłuszenie kroków, a także pozwalają kontrolować poziom wpadającego światła.

Zastosowanie w przemyśle, medycynie, motoryzacji i innych branżach

Tkaniny techniczne stanowią jeszcze inną grupę produktów, które mają specjalne właściwości. Stąd też ich zastosowanie dotyczy głównie wysoko wyspecjalizowanych dziedzin, w tym medycyny, przemysłu czy motoryzacji. Można je spotkać także w budownictwie, służbie zdrowia czy wojskowości. Wykonuje się z nich odzież roboczą, plandeki, węże, przewody, membrany czy plecaki. Nie sposób nie wspomnieć o różnego typu pokrowcach, torbach, rękawicach, zadaszeniach i wielu innych.